Rolnictwo stanowi kluczowy sektor gospodarki, a praca rolnika wiąże się z różnymi zagrożeniami, zwłaszcza podczas pracy z substancjami niebezpiecznymi.
Niebezpieczne substancje, które spotykane są w środowisku pracy rolnika to m. in. środki ochrony roślin, nawozy i paliwa. Preparaty te zawierają wiele substancji toksycznych. Obserwowana w ostatnich latach intensyfikacja produkcji rolnej, zmiana w technologii uprawy roślin i hodowli zwierząt spowodowały, że substancje niebezpieczne są magazynowane i stosowane w dużych ilościach.
Używanie, transportowanie czy magazynowanie ich w niewłaściwy sposób może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt oraz negatywnie wpływać na środowisko naturalne. Substancje te mogą wnikać do organizmu przez układ oddechowy, pokarmowy, oczy i skórę. Skutkiem nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas stosowania substancji niebezpiecznych są ostre zatrucia wywołane jednorazowym wchłonięciem dużej dawki preparatu.
W innych przypadkach może dochodzić do przewlekłych zatruć, powstających na skutek kumulowania się w organizmie małych dawek substancji niebezpiecznych przez dłuższy czas. Problemy zdrowotne pojawiają się nawet po upływie kilku czy kilkunastu lat i bywają trudne do identyfikacji i powiązania objawów z ekspozycją na działania szkodliwych substancji w przeszłości.
W celu popularyzowania wiedzy dotyczącej zapobiegania skutkom niewłaściwego stosowania i magazynowania w gospodarstwie rolnym niebezpiecznych substancji Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego prowadzi kampanię prewencyjną pod hasłem: „Bezpiecznie z niebezpiecznymi substancjami”. .
Poprzez kampanię „Bezpiecznie z niebezpiecznymi substancjami” Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego włącza się w upowszechnianie wśród mieszkańców wsi wiedzy o zagrożeniach związanych z transportem, magazynowaniem i stosowaniem tych substancji, a także sposobach ochrony środowiska naturalnego.
10 podstawowych zasad bezpiecznego stosowania niebezpiecznych substancji:
- Pozyskuj niebezpieczne substancje zgodnie z prawem, z legalnych źródeł.
- Zapoznaj się z etykietą produktu i stosuj się do zamieszczonych tam zaleceń.
- Magazynuj niebezpieczne substancje zgodnie ze wskazaniami producentów i dostawców, w odpowiednich miejscach i na właściwym podłożu, z dala od źródeł wody, oddziaływania skrajnych temperatur, promieni słońca i opadów atmosferycznych.
- Oznakuj miejsca przechowywania niebezpiecznych substancji.
- Ogranicz dostęp do niebezpiecznych substancji osobom postronnym, np. dzieciom.
- Wykorzystuj niebezpieczne substancje zgodnie ze wskazaniami i w dawkach zalecanych przez producenta.
- Stosuj środki ochrony indywidualnej podczas kontaktu z substancjami niebezpiecznymi.
- Po użyciu niebezpiecznych substancji zutylizuj ich resztki wraz z opakowaniem zgodnie z instrukcją.
- Informuj osoby postronne o miejscach, w których zastosowano niebezpieczne preparaty.
- Poznaj zasady postępowania na wypadek przypadkowego spożycia, kontaktu oraz zatrucia niebezpieczną substancją.
Weź udział w kampanii!
Jeśli jesteś rolnikiem, pobierz listę kontrolną ze strony internetowej KRUS i sprawdź, czy Twoje gospodarstwo jest bezpieczne.
Lista kontrolna
Ocena gospodarstwa rolnego pod kątem zagrożeń przyczyniających się do zaistnienia wypadków i chorób zawodowych rolników związanych ze stosowaniem w produkcji rolniczej substancji niebezpiecznych.
Lp. |
Wyszczególnienie |
Tak |
Nie |
Nie dotyczy |
1. |
Czy środki ochrony roślin, paliwa, nawozy, leki weterynaryjne i inne substancje chemiczne stosowane do produkcji rolniczej kupujesz u legalnych, sprawdzonych dostawców? |
|||
2. |
Czy przed przystąpieniem do pracy ze środkami ochrony roślin, paliwami, nawozami, lekami weterynaryjnymi i innymi substancjami chemicznymi czytasz etykiety na ich opakowaniach i stosujesz się do zaleceń producenta, w zakresie ich przechowywania, stosowania, zalecanych dawek itd.? |
|||
3. |
Czy substancje niebezpieczne przechowujesz na właściwym podłożu, z dala od źródeł wody, zabezpieczasz przed oddziaływaniem słońca i opadów atmosferycznych? |
|||
4. |
Czy w Twoim gospodarstwie miejsca przechowywania substancji niebezpiecznych są oznakowane? Czy stosujesz dodatkowe oznakowanie np. o łatwopalności przechowywanych substancji? |
|||
5. |
Czy zabezpieczasz i ograniczasz dostęp do substancji niebezpiecznych osobom postronnym, w tym dzieciom? |
|||
6. |
Czy posiadasz środki ochrony indywidualnej do stosowania podczas pracy z substancjami niebezpiecznymi i ich używasz? |
|||
7. |
Czy środki ochrony roślin stosujesz zgodnie z zaleceniami i w dawkach wskazanych przez producenta? |
|||
8. |
Czy po zastosowaniu środka ochrony roślin przestrzegasz okresu prewencji i karencji? |
|||
9. |
Czy ostrzegasz osoby postronne o zastosowaniu oprysku? |
|||
10. |
Czy pamiętasz o wyznaczeniu miejsca w gospodarstwie na przechowywanie zużytych opakowań po niebezpiecznych substancjach? |
|||
11. |
Czy opakowania po środkach ochrony roślin oddajesz do sprzedawcy? |
|||
12. |
Czy przystępując do pracy ze środkami ochrony roślin masz ze sobą wodę? |
|||
13. |
Czy wykonujesz opryski bez szkody dla owadów zapylających (m.in. po ich oblocie, nie stosujesz preparatów toksycznych dla pszczół w okresie kwitnienia roślin uprawnych oraz w uprawach, na których występują kwitnące chwasty, lub pokrytych spadzią, jak również przestrzegasz okresu prewencji)? |
|||
14. |
Czy posiadasz aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin? |
|||
15. |
Czy do stosowania środków ochrony roślin używasz skalibrowanego, sprawnego technicznie i po aktualnych badaniach technicznych opryskiwacza? |
|||
16. |
Czy do pracy ze środkami ochrony roślin stosujesz zasadę: nie przystępuję do pracy na czczo, a w czasie pracy i bezpośrednio po niej nie jem, nie piję ani nie palę? |